سرویس نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM) و اهمیت آن در بهینهسازی عملکرد تجهیزات
سرویس نگهداری و تعمیرهای پیشگیرانه (PM) مجموعهای از فعالیتها و روشهای منظم و دورهای است که بهمنظور بررسی وضعیت موجود، بهروزرسانی و نگه داری تجهیزات در شرایط مطلوب انجام میشود. این فرآیند با هدف افزایش بهرهوری، کاهش فرسایش تجهیزات، و در نتیجه کاهش هزینههای سنگین خرید و تعمیرات قطعه ها برای مجموعهها طراحی شده است. در نهایت، سرویس PM موجب کاهش خرابیهای غیرمنتظره و طول عمر بیشتر تجهیزات میشود.
هدف های سرویس نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه
هدف اصلی سرویس نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه، نگه داری تجهیزات در شرایط مطلوب برای استفاده دوباره از آن ها است. از دیگر هدف های اصلی سرویس های تعمیر و نگه داری می توانیم به موردهای زیر اشاره کنیم:
- بیشینه کردن عمر مفید دستگاهها و تجهیزات: با انجام سرویسهای منظم، میتوان عمر مفید تجهیزات را بیشینه و از نیاز به تعویضهای زودهنگام جلوگیری کرد.
- بیشینه کردن امکان اطمینان دستگاهها و تجهیزات: با اطمینان از عملکرد بهینه دستگاهها، میتوان از بروز خرابیهای ناگهانی و مشکل هاسیستماتیک جلوگیری کرد.
- بیشینه کردن کارایی کلی تجهیزات: سرویسهای پیشگیرانه به حفظ و افزایش کارایی دستگاهها و تجهیزات کمک میکنند و باعث میشوند تجهیزات به بهترین شکل ممکن عمل کنند.
- کمینه کردن تعمیرهای اتفاقی: با انجام سرویسهای منظم، احتمال خرابیهای ناگهانی و تعمیرات اضطراری به حداقل میرسد.
- کنترل کردن وقفه ها و پیش گیری از خرابیهای گسترده سرویس PM کمک میکند تا وقفه های دستگاهها کمینه شود و خرابیهای بزرگ ناشی از اختلال های کوچک کاهش پیدا کند.
- تحت کنترل درآوردن موجودی قطعه ها یدکی در انبار: با داشتن سیستمهای مدیریت موجودی قطعه ها یدکی، از تکرار خریدهای بیمورد و کمبود قطعه ها در زمان خرابی جلوگیری میشود.
- کاهش هزینههای تعمیرات تکراری: سرویسهای پیشگیرانه میتوانند هزینههای ناشی از تعمیرات متوالی و استفاده نابهینه از قطعه ها یدکی را کاهش دهند.
- افزایش کیفیت راهبری و جلوگیری از اتلاف وقت: با انجام تعمیرات به موقع و با برنامهریزی، از اتلاف وقت و فراموشی تعمیرات در زمان توقف جلوگیری میشود.
- زمانسنجی و روشسنجی فعالیتهای تعمیری و تولیدی: با ثبت و پیگیری زمانهای صرفشده برای تعمیرات و فعالیتهای مختلف، میتوان بهرهوری کل فرآیندهای تعمیراتی را افزایش داد.
شاخصههای تعمیرهای سنتی
تعمیرهای سنتی به روشهایی گفته میشود که بیشتر بدون برنامهریزی و بر اساس واکنش به مشکل هاانجام میشوند. این شیوهها با مشکل هاو محدودیتهایی روبهرو هستند که در ادامه بررسی می کنیم:
- تعمیر دستگاهها پس از خرابی: در روشهای سنتی، تعمیرات تنها پس از خرابی یا شکست دستگاه انجام میشود که میتواند منجر به تعطیلیهای غیرمنتظره و هزینههای بالا شود.
- انجام سرویسها به صورت ناقص یا سلیقهای: در این روشها، بازدیدها و سرویسها به طور معمول بهصورت غیرمنظم و گاهی ناقص انجام میشود و بستگی به تشخیص فرد تعمیرکار دارد.
- عدم ثبت مستمر اطلاعات تعمیراتی: یکی از مشکل های مهم در سیستمهای سنتی، عدم ثبت دقیق اطلاعات تعمیرات و سرویسهاست که باعث میشود روند تعمیرات شفاف نباشد.
- عدم تجزیه و تحلیل اطلاعات تعمیراتی: در بسیاری از سیستمهای سنتی، پس از ثبت اطلاعات، هیچگونه تجزیه و تحلیلی بر روی آنها صورت نمیگیرد، بنابراین نمیتوان از این اطلاعات برای بهبود فرآیندها استفاده کرد.
- عدم بهرهبرداری از نتایج گزارشات: اطلاعات ثبت شده به طور معمول به منظور اصلاح روشها و بهبود فرآیندهای کاری استفاده نمیشود.
نقطه های ضعف و قدرت نگرش سنتی
نگرش سنتی به تعمیرات، که به طور معمول بر اساس تجربه ها فردی و بدون استفاده از فناوریهای جدید است، مزیت ها و عیب های خاص خود را دارد.
نقطه قدرت نگرش سنتی به تعمیرات و پیش گیری
- بومی بودن و جاافتاده بودن: روشهای سنتی به طور معمول برای شرایط خاص هر محیط و سازمان بومیسازی شدهاند و به راحتی در سیستمهای مختلف اجرایی میشوند.
- سنخیت با امور جاری: روشهای سنتی به دلیل آشنایی و استفاده گسترده در سازمانها، به طور معمول با دیگر فعالیتهای جاری همراستا و سازگار هستند.
نقطه ضعف نگرش سنتی به تعمیرات و پیش گیری
- عدم توانایی در استفاده از فناوریهای جدید: نگرش سنتی به تعمیرات بهطور معمول از بهرهبرداری از فناوریهای نوین مانند اینترنت اشیاء (IoT)، نرمافزارهای مدیریت نگهداری و سیستمهای هوشمند بازمانده است.
- عدم شفافیت در امکان اطمینان و آمادگی دستگاهها: این روشها به دلیل عدم مستندسازی دقیق، نمیتوانند اطلاعات کافی برای ارزیابی امکان اطمینان تجهیزات ارائه دهند.
- وابستگی به حافظه تعمیرکارها: سیستمهای سنتی به طور معمول بهطور مستقیم به دانش و حافظه تعمیرکارها وابسته هستند که در صورت تغییر نیروهای انسانی ممکن است مشکل آفرین باشند.
- عدم ثبات در سازمان و فرآیندها: هر بار که نیروی انسانی جایگزین می شود، فرآیندهای تعمیراتی دچار تغییر و عدم ثبات میشوند که میتواند به کارایی سیستم آسیب بزند.
- عدم وجود شرح وظیفه و دستورالعملهای مشخص: در این سیستمها به طور معمول دستورالعملهای دقیقی برای انجام تعمیرات وجود ندارد، بنابراین احتمال بروز اشتباه افزایش مییابد.
شاخصههای نگرش سیستمی به تعمیر
نگرش سیستمی به تعمیرات بهویژه در شرایط پیچیده و سازمانهای بزرگ به کار میرود. در این نگرش، فرآیندهای تعمیراتی بر اساس یک چارچوب سازمانیافته و نظاممند انجام میشود. شاخصههای این نگرش عبارتند از:
- ثبت کلیه فعالیتها و گزارشات: در این سیستمها، تمام فعالیتهای تعمیراتی بهدقت ثبت شده و گزارشات منظم ارائه میشود تا همواره امکان پیگیری و ارزیابی وضعیت وجود داشته باشد.
- اولویتدهی به فعالیتهای پیشگیرانه: در این رویکرد، بهجای تعمیرات پس از خرابی، به فعالیتهای پیشگیرانه (PM) اولویت داده میشود تا از خرابیهای ناگهانی جلوگیری شود.
- ایجاد فرآیندهای اطلاعاتی و سیستمی: این سیستمها بهطور مستمر اطلاعات فنی و سیستمی را میان بخشهای مختلف سازمان به اشتراک میگذارند تا تصمیمگیری بهتری صورت گیرد.
- مشارکت کلیه نیروها در انجام فعالیتهای PM: در نگرش سیستمی، تمامی افراد عملیاتی، اداری و پشتیبانی در فرآیندهای PM مشارکت دارند و این کار باعث میشود که همگان در حفظ و نگهداری تجهیزات مسئول باشند.
مرحله های انجام PM برای تجهیزات مرکز داده
نگهداری و تعمیرهای پیشگیرانه برای تجهیزات مرکز داده از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این فرآیند، مرحله های خاصی باید دنبال شود که ادامه آورده شده است:
- شناسایی سیستمها و تهیه شناسنامه دستگاه: برای هر دستگاه، شناسنامهای تهیه میشود که شامل اطلاعات ضروری مانند نوع و تاریخ تولید، وضعیت عملکرد و نگهداری آن است.
- پاکسازی دستگاهها: گرد و غبار داخل دستگاهها زدوده میشود تا از آسیب به قطعه ها جلوگیری شود.
- تمیز کردن قطعه ها حساس با اسپریهای مخصوص: قطعه ها الکترونیکی حساس مانند درگاهها با استفاده از اسپریهای مخصوص تمیز میشوند.
- تمیز کردن بدنه دستگاه: دستگاهها هم از بیرون و هم از داخل تمیز میشوند تا عملکرد بهینه داشته باشند.
- تست سلامت دستگاهها: با استفاده از تستهای خودکار مانند Smart Start، می توان وضعیت سلامت دستگاهها را بررسی کرد.
- شناسایی خرابی و ارجاع به تعمیر: در صورت شناسایی خرابی، قطعه معیوب برای تعویض یا تعمیر برگشت داده میشود.
- راهاندازی دوباره دستگاهها: پس از تعمیر و تعویض قطعه، دستگاهها دوبارهاً راهاندازی شده و به مشتری تحویل داده میشوند.
تعمیرات پیشگیرانه و نگه داری تجهیزات
سرویس نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM) رویکردی بسیار مؤثر و مجموعهای از فعالیتها و روشهای منظم و دورهای است که برای بهینهسازی عملکرد و کاهش هزینههای نگهداری تجهیزات به کار می رود. با استفاده از این روش، میتوان بهره وری را افزایش داد و از فرسودگی تجهیزات پیش گیری کرد. PM هم چنین طول عمر تجهیزات را بیشتر می کند و خرابی های غیرمنتظره را کاهش می دهد.
