انواع رابط‍‌های کاربری هارد IDE ، SATA ، SAS ، SCSI

رابط IDE :

کلمه IDE مخفف Integrated Drive Electronics میباشد که به آن ATA یا PATA نیز اطلاق می شود که اشاره دارد به Parallel Advanced Technology Attachment و کلمه Parallel به معنای موازی است یعنی هارد موازی کاری می کند منظور کابل هارد است که تقسیم کننده داده های Pins می باشد (40 عدد پین = 20 پین ارسال داده + 20 پین دریافت داده )  اطلاعات را ارسال می کند و از طرف دیگر همزمان دریافت می کند.

هاردهارد IDE با کابل های 40 و 80 پین سیم و کانکتورهای پهنی هستند و این دسته هاردها به دلیل رقابت بالا و سرعت پایین نسبت به رقیبان خود از رده خارج شده اند. سرعت انتقال در این هارد ها حدود 133 مگابایت بوده و در هنگام استفاده از این دسته از هارد ها در سرور به هیچ وجه نمی توانستید این هارد ها را از سرور جدا کرده و یا هارد دیگری را جایگزین کنید.

این دسته از هارد ها به دلیل انتقال موازید و اثرات میدان های مغناطیسی در کامل ها، از سرعت بسیار پایینی برخوردار بودند و محبوبیت خود را از دست دادند.

رابط SCSI :

SCSI یا Small Computer System Interface که به صورت “اسکازی” تلفظ می شود مجموعه ای از استاندارهای رابط های موازی است که توسط American National Standards Institute یا به اختصار ANSI برای اتصال پرینتر ها، هارد دیسک ها، اسکنر ها و برخی سخت افزار های دیگر به کامپیوتر، طراحی شد.

SCSI اطلاعات را به طور موازی انتقال می دهد و از قابلیت های آن می توان به امکان اتصال چندین دستگاه به یک پورت SCSI اشاره کرد. هاردهای SCSI دارای قیمت بالاتر و مزایای بیشتری نسبت به نسل های قبل از خود بوده و معمولا برای سیستم هایی که به طور دائم روشن هستند، مانند سرور ها بسیار مناسب تر بوده نیست به کامپیوتر های خانگی.

هاردهای اسکازی در دو نوع 80 پین و 68 پین موجود بوده که هارد هی 68 پین به صورت ثابت درون سرور ها و کامپیوتر ها قرار میگرفتند و قابلیت تعویض و یا خارج شدن از سرور را نداشتند. اما سری های 80 پین دارای قابلیت HotPlug بوده و شما میتوانید در صورت خراب بودن، این هارد ها را بدون ایجاد وقفه در کار سرور خارج کرده و یا هارد جدید را به سرور و Raid اضافه کنید. رابط های SCSI  تنها از درایو های 3.5 اینچ پشتیبانی میکردند.

رابط SATA  :

به خاطر سرعت دادن انتقال داده ها بین هارد و کامپیوتر این نوع هارد در سال ۲۰۰۳ و یا اواخر ۲۰۰۲ ظهور پیدا کرد به این هارد در سابق PATA می گفتند که حرف P به کلمه Parallel اشاره دارد اما حرف S به کلمه serial دلالت دارد یعنی پشت سرهم چون این هارد خیلی خوب به صورت متوالی کار می کند. چگونه است هاردی که به صورت توالی کار می کند سریعتر از هاردی باشد که به صورت موازی کار می کند؟

موازی یعنی اینکه چند کار را در موازات یکدیگر همزمان انجام می دهد برای صرفه جویی در وقت در حالیکه توالی یعنی یک کار شروع می شود و بعد کار دیگر ، حالا چگونه است که توالی سریعتر از موازی کار می کند؟

کابل IDE پهن و عریض است  چون حاوی زیادی pins میباشد که مثلا به ۴۰ تا می رسد پس ۲۰ pins داده ارسال می کند و مابقی pins همزمان دریافت می کند خوب حالا مشکل چیست؟اگر که اطلاعاتی در زمینه الکترونیک داشته باشید می دانید که هر pin دریافت و ارسالی دارد به شکل سیگنالهای الکترونیکی ، پس هر pin کار میدان الکترونیکی را انجام می دهد یعنی هر میدان الکترونیکی در اطرافش میدان مغناطیسی تولید می کند به این معنا که هر pin زمانی که دریافت یا ارسال داه ها را انجام می دهد یک میدان مغناطیسی دافعه یا جاذبه با میدان مغناطیسی برای pin در کنارش تولید می کند که موجب کاهش عملکرد کابل و سرعت انتقال داده ها خواهد شد لذا این از دست دادنی که میدان مغناطیسی برای هر یک از pin با دیگری ایجاد می کند به نسبت زیادی کاهش سرعت خواهد داشت اما کابل ساتا عرضش کاهش یافته و تعداد pins ها ۷ تا شده ۴ pins برای نقل داده هاست. در واقع کاهش سرعت به خاطر همان میدان مغناطیسی است که ایجاد می شود.

رابط های SATA یکی از معروف ترین رابط ها برای اتصال حافظه های ذخیره سازی به سرور بوده و سرعت این دسته از هارد ها از 600 مگابات شروع و در شرایط بهینه حتی تا 6 گیگا بیت بر ثانیه هم میروند.
این دسته از هاردها نیز از ابتدا دارای تکنولوژی HotPlug بودند.

رابط SAS :

این هارد توسعه یافته هارد قبلی است و SAS مخفف Serial Attached SCSI می باشد سرعت انتقال در این نوع هارد تقریبا ۷۶۸ مگابایت می رسد که نسبت به هر یک از هارد دیسک های قبلی سریعتر است و چرخش دیسک های این هارد در هر دقیقه از عوامل اساسی تعیین کنند سرعت آن میباشد به همین خاطر به طور مثال سرعت چرخش هارد ساتا بین ۵۴۰۰ تا ۷۲۰۰ RPM است.

در حالی که در هارد SAS تعداد چرهش دیسک ها ۷۲۰۰ تا ۱۵۰۰۰ RPM می باشد. RPM یعنی REVOLUTION PER MINUTE منتهی این هاردها از نظر فضا نسبت به انواع قبلی کمتر و گران هستند و نیاز به پاور قدرتمندی برای اجراء دارد به همین خاطر غالبا در سرورها مورد استفاده واقع می شود و خیلی کم کاربری عادی هم استفاده می کند این نوع هارد از Hot plugging پشتیبانی می کند که امکان جدا کردن هارد از سیستم در زمان خرابی یا جایگزینی با هارد سالم  در حین کار وجود دارد مثل اینکه فلش وصل باشد بدون اینکه اطلاعات موجود روی آن از دست برود.

این دسته از هاردها میتوانند سرعتی بین 6 گیگابایت تا 12 گاگابایت داشته باشند و به دلیل سرعت بالاتر و ظرفیت بالاتر نسبت به هارد های SATA از قیمت بالاتری نیز برخوردار می باشند.